WIBOR, czyli dlaczego wysokość raty ciągle się zmienia?
W trakcie spłaty kredytów hipotecznych często mamy do czynienia ze zmianą wysokości rat - mimo że spłacamy zadłużenie w systemie rat równych. Winny podwyżkom i obniżkom jest przy kredytach złotowych WIBOR.
Zaciągając kredyt, szczególnie hipoteczny, staramy się dobrze zaplanować jego spłatę. W trakcie kolejnych kilkunastu, a nawet kilkudziesięciu lat może jednak dojść do dość zaskakujących zmian, których nie uda nam się przewidzieć, a które będą miały wymierny wpływ na wysokość miesięcznych rat naszego zobowiązania.
WIBOR jako podstawa oprocentowania kredytu złotowego
Podczas spłaty kredytu skupiamy się zazwyczaj na tym, że do uregulowania mamy dwie części w każdej racie: odsetkową i kapitałową. Znacznie rzadziej jesteśmy świadomi tego, że oprocentowanie kredytu również składa się z dwóch elementów: stopy bazowej, czyli podstawy w postaci określonego wskaźnika, a także marży, która jest zyskiem dla banku. O ile marża podlega negocjacjom, a w trakcie trwania umowy jest stała, o tyle podstawa, czyli w przypadku kredytów złotowych - stawka WIBOR, zależna jest pośrednio od aktualnych stóp procentowych i w trakcie spłaty kredytu będzie ulegała zmianom. To właśnie ze względu na nią, kolejne raty mogą się od siebie różnić, znacznie zmieniając sytuację kredytobiorcy. Dotyczy to także kredytów z oprocentowaniem stałym, ponieważ jego niezmienność - zależnie od warunków umowy - gwarantowana jest tylko przez określony czas (zwykle 5 lat).
Jak może zmieniać się WIBOR?
Obecnie stawka WIBOR 3M wynosi 1,92 proc. i należy określić ją jako wyjątkowo niską. Jest to też korzystna sytuacja dla obecnych kredytobiorców, którzy mogą liczyć na dużo niższe raty niż w czasach, gdy zaciągali zobowiązanie przy wyższych stawkach stóp międzybankowych.
Niestety, jeśli przynajmniej w małym stopniu poruszymy naszą wyobraźnię, szybko może okazać się, że aktualny poziom WIBOR-u jest niezwykle niebezpieczny. Wystarczy bowiem, że wzrośnie on do 4 proc., jak miało to miejsce przed dwoma laty, aby raty tych osób, które zaciągają kredyty obecnie, wzrosły nawet o 20 proc. Wyższe zmiany i podwyżki mogą doprowadzić do tego, że większość kredytobiorców nie będzie w stanie poradzić sobie ze swoim zobowiązaniem.
Jak uniknąć problemu?
Przede wszystkim warto wziąć pod uwagę możliwość zwiększenia, nawet znacznego, stawki WIBOR - choć grozi to raczej tylko w perspektywie wieloletniej. Decydując się na kredyt długoterminowy, powinniśmy regularnie odkładać oszczędności na ewentualne podwyżki. W ten sposób nie będą one dla nas zbyt uciążliwe. Przy niskich stopach procentowych warto odkładać na dodatkowe konto różnicę między aktualnym ich poziomem, a tym, jak wyglądałby on przy kilkuprocentowej podwyżce. Jeśli do niej dojdzie, będziemy w stanie sobie z nią poradzić, a jeśli nie, zyskamy środki na wcześniejszą spłatę kredytu.